Khám phá Chùa Dâu Bắc Ninh linh thiêng 

Giới thiệu về chùa Dâu

Chùa Dâu, còn được biết đến với các tên gọi như Diên Ứng tự, Pháp Vân tự, Thiền Đình tự, Cổ Châu tự, nằm ở xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Chùa được xây dựng từ những năm 187 đến năm 226 và tính đến nay đã gần 1800 năm tuổi, giữ kỷ lục ngôi chùa cổ nhất Việt Nam và được coi là trung tâm Phật giáo đầu tiên của đất nước.

Chùa Dâu là điểm giao thoa của nền Phật giáo từ Ấn Độ, Trung Quốc và văn hóa dân gian Việt Nam. Nơi đây thờ nữ thần mây Pháp Vân, là một trong bốn thần của hệ Tứ pháp, bao gồm Pháp Vân (Thần Mây), Pháp Vũ (Thần Mưa), Pháp Lôi (Thần Sấm), Pháp Điện (Thần Chớp).

Chùa Dâu đã trải qua nhiều biến động của lịch sử, đối mặt với sự bào mòn của thời gian và tàn phá của chiến tranh. Tuy nhiên, những giá trị văn hóa và tâm linh của nó vẫn được bảo tồn. Câu chuyện về Phật mẫu Man Nương, liên quan đến sự ra đời của chùa, vẫn được lưu truyền và đánh dấu đặc biệt cho ngôi chùa này. Năm 2013, Chùa Dâu được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Hướng dẫn di chuyển đến chùa Dâu

Chùa Dâu nằm cách trung tâm thành phố Bắc Ninh khoảng 20km. Để đến chùa, bạn có thể lựa chọn một trong hai tuyến đường sau:

• Từ trung tâm Bắc Ninh, đi qua cầu vượt Bồ Sơn và tiếp tục thẳng theo quốc lộ 38. Khi đến ngã tư Kinh Dương Vương – Lạc Long Quân, hãy rẽ trái vào đường Lạc Long Quân và tiếp tục đi khoảng 10km nữa là bạn sẽ đến chùa Dâu.
• Bạn cũng có thể chọn phương tiện công cộng bằng cách sử dụng xe buýt tuyến 204. Tại tỉnh Bắc Ninh, bạn sẽ lên xe ở ngã tư Phú Thị, sau đó đi qua Đường 181, Phố Sủi, Keo, Kim Sơn, Chùa Keo, Phố Toàn Thắng, Đức Hiệp, Xuân Lâm, Hà Mãn, chùa Dâu, Thanh Hoài, Tam Á, Phố Khám, và cuối cùng là thị trấn Hồ. Bạn có thể xuống xe ở chợ Dâu và từ đó đi bộ khoảng 400m để đến chùa Dâu.

Lịch sử hình thành và phát triển chùa Dâu

Chùa Dâu, dựa trên sách sử và bia đá, được coi là ngôi chùa Phật giáo cổ nhất tại Việt Nam và là điểm hội tụ của Phật giáo từ Ấn Độ và Trung Quốc. Chùa này được xây dựng từ thế kỷ thứ 2 dưới thời Sĩ Nhiếp làm thái thú, mang theo tên gọi là chùa Pháp Vân hay chùa Cổ Châu.

Ngay từ đầu công nguyên, các tăng sĩ Ấn Độ đã đến vùng đất này để truyền bá đạo Phật và thành lập trung tâm Phật giáo tại Luy Lâu. Chùa Dâu, đồng thời còn được biết đến với tên gọi chùa Cổ Châu, đặt mình trong vùng đất Cổ Châu, là trung tâm quan trọng thu hút nhiều tăng sĩ và Phật tử.

Ngày xưa, chùa Dâu đóng vai trò quan trọng trong việc thờ tự Phật và thờ Tứ Pháp, trở thành trung tâm của thiền phái Tì-ni-đa-lưu-chi, là thiền phái đầu tiên của Phật giáo Việt Nam. Sự hội tụ của các phái Phật giáo tại chùa Dâu đã tạo nên một trung tâm văn hóa và tâm linh quan trọng, đánh dấu một trang sử lâu dài và phong phú.

Những nét đặc sắc của chùa Dâu

Kiến trúc chùa Dâu 

Chùa Dâu, xây dựng theo kiểu kiến trúc “Nội công, ngoại quốc”, đặc trưng bởi ba tòa nhà liên tiếp: tiền đường, thiêu hương và thượng điện, tạo thành hình dáng chữ công, và được bao quanh bởi bốn bức tường hình chữ quốc tráng lệ. Khi bước vào, du khách sẽ trải nghiệm sự tăng dần của Tiền đường, thiêu hương và thượng điện theo từng bậc cao.

Chùa Dâu hiện nay bao gồm nhiều hạng mục như tiền thất, tháp Hòa Phong, tiền đường, nhà tả vu – hữu vu, tam bảo, hậu đường, hành lang và các công trình phụ trợ. Tiền đường, với 7 gian rộng nhất, 2 chái, mang phong cách thời nhà Nguyễn, trưng bày nhiều tác phẩm nghệ thuật kim cương và niên đại được ghi chép về công trình trùng tu.

Tháp Hòa Phong, cao chín tầng, được xây bằng gạch, thể hiện sức mạnh và tượng trưng cho ngọn núi vũ trụ. Mặc dù đã mất một số tầng, tháp vẫn là công trình vững chãi, với chuông và khánh đồng cổ đúc từ năm 1793 và 1817.

Chùa Dâu còn lưu giữ khoảng 100 tượng thờ các loại, với nhiều tác phẩm được coi là mẫu mực của nghệ thuật điêu khắc cổ Việt Nam. Phía sau sân chùa là hồ nước và vườn tháp cổ, là nơi để tro cốt và nhục thân của các sư trụ trì. Chùa Dâu đã được công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa Quốc gia đặc biệt năm 2013, đồng thời là kết quả kết tinh tinh hoa của hai luồng Phật giáo từ Ấn Độ và Trung Quốc.

Những cái nhất của chùa Dâu 

Chùa Dâu, được xây dựng gần 2000 năm trước, được mệnh danh là ngôi chùa cổ nhất Việt Nam, lưu giữ kiến trúc sơ khai và nét tinh hoa kiến trúc Lý Trần. Mặc dù thời gian đã làm mất đi nhiều thứ, nhưng chùa vẫn giữ được nét tráng lệ đặc biệt, thu hút nhiều Phật tử từ xa đến thăm.

Chùa Dâu còn nổi tiếng với việc sở hữu nhiều pho tượng Phật cổ nhất Việt Nam, với thiết kế và chạm khắc tỉ mỉ, tinh xảo. Du khách có cơ hội chiêm ngưỡng quần thể những pho tượng Phật như tượng 8 vị kim cương, tượng bà Dâu, tượng Hộ Pháp, mang đậm giá trị lịch sử và nghệ thuật.

Một số lưu ý khi ghé tham quan chùa Dâu

• Khi thăm Chùa Dâu, tín đồ Phật tử nên mặc trang phục kín đáo, tránh trang phục quá màu mè để duy trì tính trang nghiêm của không gian linh thiêng.
• Hãy thành tâm cầu an và tận hưởng vẻ đẹp của chùa thay vì chỉ tập trung vào việc chụp ảnh.
• Tôn trọng nguyên tắc không đụng chạm hoặc lấy đồ vật trong chùa mà không có sự cho phép.
• Tránh dẫm đạp cây cỏ, hoa cỏ hoặc cây cối trong khuôn viên chùa, và hãy đặt rác đúng chỗ quy định.
• Nếu có nhu cầu quay phim hoặc chụp hình, hãy xin phép từ ban quản lý chùa.

Chùa Dâu, với linh thiêng và giữ gìn những giá trị truyền thống, luôn là điểm đến hàng đầu của các Phật tử trên khắp đất nước. Đề xuất bạn tham khảo cẩm nang du lịch của bchannel.vn trước khi đi để trải nghiệm hành trình chiêm bái một cách trọn vẹn và khám phá những đặc sắc tại địa điểm này.