Kinh Phật là gì? Tổng hợp những loại kinh Phật thường tụng

Kinh Phật bao gồm những lời dạy của Đức Phật, được các đệ tử chân truyền của Ngài lưu giữ và truyền miệng qua nhiều thế hệ. Khi loài người phát minh ra chữ viết, những lời dạy này đã được ghi chép thành văn bản, giúp cho thế hệ sau tiếp cận và học hỏi giáo lý Phật pháp một cách dễ dàng hơn.

Kinh Phật là gì?

“Kinh Phật” là những lời dạy của Đức Phật, được truyền lại bằng tiếng Phạn và sau này được dịch thành Khế Kinh. Theo nghĩa đen, từ “kinh” có thể được hiểu như một sợi dây thẳng tắp, mang ý nghĩa sự thông suốt và nhất quán trong những lời dạy của Đức Phật, giúp người tu hành hiểu rõ và tiếp thu dễ dàng.

Kinh Phật không chỉ phù hợp về mặt đạo lý mà còn thích hợp với trình độ nhận thức của đại chúng. Chúng ta gọi những lời dạy này là “khế kinh” vì chúng vừa khế hợp với chân lý của Phật pháp, vừa phù hợp với căn cơ của mỗi người tu tập.

Nếu bạn là một tín đồ của đạo Phật, bạn sẽ nhận thấy hầu hết các kinh văn đều bắt đầu bằng câu “Như vậy tôi nghe”. “Tôi” ở đây chính là tôn giả An Nan, người trực tiếp nghe Đức Phật giảng dạy và thuật lại, xác nhận tính chân thực của những lời Ngài.

Kinh Phật chứa đựng tám vạn bốn ngàn pháp môn khác nhau, nhằm đối trị những nghiệp chướng của chúng sinh trong mười phương pháp giới. Tính cách và nghiệp báo của mỗi chúng sinh vô lượng, nên giáo lý của Phật cũng linh hoạt để cứu vớt họ.

Vậy Phật là ai? Phật, hay Phật đà, là người đã đạt đến giác ngộ, thức tỉnh với trái tim đầy yêu thương và trí tuệ, thấu hiểu mọi sự trên thế gian. Kinh Phật là những lời dạy của Ngài, truyền tải qua văn bản hoặc truyền miệng, nhằm giúp con người phát triển lòng từ bi, nuôi dưỡng đạo đức và trí tuệ, từ đó đạt được sự an lạc và hạnh phúc trong cuộc sống.

Lịch sử Kinh Phật

Giáo pháp của Đức Phật thường được phân chia thành ba thời kỳ, giúp người học hiểu rõ hơn về sự khác biệt trong căn cơ chúng sinh và tìm ra phương pháp tu hành phù hợp để đạt được sự giác ngộ.

Thời kỳ Chánh pháp

Trong thời kỳ Chánh pháp, giáo lý của Phật mang tính thuần khiết và toàn diện, bao gồm hai phần: Lý và Thể. “Lý” ám chỉ ý nghĩa của giáo pháp, không bị bóp méo hay sai lệch. Từ lúc khởi đầu đến cuối cùng, đạo lý của Phật pháp luôn trong sáng, hướng dẫn chúng sinh thoát khỏi vòng luân hồi. “Thể” đề cập đến nền tảng của Tam Bảo, với bốn yếu tố chính liên quan đến giáo lý, hành đạo và chứng quả. Những yếu tố này bao gồm:

• Giáo: Lời dạy và kinh văn của chư Phật.
• Hạnh: Sự thực hành theo đúng giáo lý Phật dạy.
• Lý: Những ý nghĩa sâu xa được truyền lại qua giáo pháp.
• Quả: Thành quả từ sự chuyên tâm tu tập, đạt được chứng ngộ.

Trong giai đoạn này, các chư tăng gần gũi với Đức Phật được nghe pháp thường xuyên và có nhiều người đạt được chứng quả theo đúng lời dạy của Ngài.

Thời kỳ Tượng pháp

Thời kỳ Tượng pháp đến sau khi Chánh pháp đã được mở rộng. Mặc dù vẫn duy trì được những yếu tố quan trọng của Chánh pháp, nhưng sự thực hành và giác ngộ đã giảm đi phần nào. Số lượng người theo Phật giáo ngày càng đông, nhưng số người thực sự đạt được giác ngộ thì ít hơn. Những người giác ngộ trong giai đoạn này cũng chỉ đạt được sự hiểu biết nông cạn, không sâu sắc như trong thời Chánh pháp.

Ngoài ra, thời kỳ này chứng kiến sự hòa nhập của nhiều tôn giáo vào đời sống con người. Người tu hành không còn chú trọng hoàn toàn vào việc tu tập, mà dành nhiều thời gian hơn cho việc làm công đức và truyền bá giáo pháp. Những người tu tập hiểu rõ ý nghĩa lời Phật, nhưng ít ai có thể thực hành một cách trọn vẹn để đạt đạo, chỉ đạt đến mức lý thuyết.

Thời kỳ Mạt pháp

Thời kỳ Mạt pháp là giai đoạn suy tàn của giáo pháp. Phật pháp không còn thâm sâu và mạnh mẽ như hai thời kỳ trước. Chúng sinh dần xa cách với Phật, số người ác nhiều hơn người thiện, và rất ít người có thể tu hành thành đạo. Cuộc sống với nhiều lo toan làm cho con người khó tập trung vào việc tu học Phật pháp.

Trong thời kỳ này, nhiều người tham gia xây dựng chùa chiền nhưng lại bị cuốn vào những tranh đấu và sự tham lam trong cuộc sống. Người tu hành tìm kiếm sự thanh tịnh để đạt giác ngộ rất ít, thay vào đó, vật chất và lợi ích cá nhân trở thành mối quan tâm lớn hơn, làm cho đời sống tâm linh trong chùa chiền trở nên rối loạn.

Dù vẫn có những người tụng kinh, nghiên cứu Phật pháp, nhưng số người thực sự ngộ đạo trong thời kỳ Mạt pháp rất hiếm. Thay vì thực sự chứng đắc, nhiều người chỉ dừng lại ở mức truyền bá đạo Phật, chưa thực sự đạt được giác ngộ trước khi truyền đạo như trong các thời kỳ trước.

Tổng hợp những loại kinh Phật thường tụng

Mỗi bộ kinh Phật đều mang ý nghĩa giảng dạy và hướng dẫn, tùy theo từng căn cơ của chúng sinh. Do đó, để biết được công đức khi tụng kinh, người cư sĩ nên hiểu rõ và nắm được nội dung cốt lõi của từng cuốn kinh.

Dưới đây là tám bộ kinh Phật thường được tụng:

• Kinh A Di Đà
• Kinh Phổ Môn
• Kinh Dược Sư
• Kinh Thủy Sám
• Kinh Địa Tạng
• Kinh Báo Ân
• Kinh Lương Hoàng Sám
• Kinh Pháp Hoa

Kinh Phật chứa đựng tám vạn bốn ngàn pháp môn, trải rộng và sâu sắc trong mười phương pháp giới, là tinh hoa của chư Phật ba đời. Đây cũng là “hoa hương” của giáo lý Phật giáo, truyền tải những giá trị cao đẹp từ Đức Phật.

Để hiểu và học tập kinh Phật, người tu cần sự kiên trì, tinh tấn và xác định rõ năng lực học của mình để bắt đầu từ những phần phù hợp. Khi đọc và học kinh Phật, không nên quá chấp vào từng câu chữ mà cần giữ tâm linh hoạt, tránh những sai lầm cố chấp có thể phát sinh trong quá trình tu học.