Kinh Hoa Nghiêm là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa Kinh Hoa Nghiêm

Kinh Hoa Nghiêm là gì?

Kinh Hoa Nghiêm được coi là một trong những bộ kinh điển đại thừa quan trọng và uyên bác nhất của Phật giáo. Bộ kinh này được vinh danh là “vua trong các kinh” nhờ nội dung siêu việt, tuyệt luân, hùng vĩ và tráng lệ. Kinh Hoa Nghiêm không chỉ thể hiện pháp thân, tư tưởng và tâm nguyện của Đức Phật mà còn truyền đạt giáo lý về pháp giới, hư không, liên hoan, đại từ bi và đại trí tuệ.

Nguồn gốc của Kinh Hoa Nghiêm là cơ sở của Hoa Nghiêm Tông, một trong những tông phái lớn của Phật giáo Đại thừa. Do đó, bộ kinh này được tôn trọng và tham khảo bởi các tông phái khác như Thiền Tông hay Tịnh Độ Tông.

Đọc hiểu Kinh Hoa Nghiêm giúp ta nhận thức được tính vô ngại của mọi hiện tượng, sự đồng thể giữa tâm con người và tâm Phật, cũng như cách tu hành theo mô hình của Bồ Tát Phổ Hiền để đạt được chánh giác.

Kinh Hoa Nghiêm được truyền rằng là do Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thuyết giảng ngay sau khi thành chánh giác, trong vòng 21 ngày và tại bảy địa điểm khác nhau, dành cho các bậc đại thiện căn viên đốn. Những kinh này được cất giữ tại Long Cung dưới sự bảo hộ của Long Vương, sau đó được Bồ Tát Long Thọ truyền dạy cho mọi người.

Kinh này có ba bản dịch sang Hán văn, trong đó bản 80 quyển của Thật Xoa Nan Đà là phổ biến nhất. Kinh gồm 40 phẩm, trong đó phẩm Nhập Pháp Giới (phẩm 39) và phẩm Nhập Bất Tư Nghì Giải Thoát Cảnh Giới Phổ Hiền Hạnh Nguyện (phẩm 40) được coi là quan trọng nhất.

Phẩm Nhập Pháp Giới mô tả hành trình tu học của Bồ Tát Phổ Hiền qua 52 giai đoạn, để chứng ngộ pháp giới vô ngại của chư Phật. Phẩm Nhập Bất Tư Nghì Giải Thoát Cảnh Giới Phổ Hiền Hạnh Nguyện nói về các nguyện lực của Bồ Tát Phổ Hiền để cứu khổ chúng sinh và thành tựu Phật quả.

Nguồn gốc Kinh Hoa Nghiêm

Có nhiều giả thuyết được đưa ra để giải thích nguồn gốc và xuất xứ của kinh Hoa Nghiêm.

Theo quyển “Kinh Hoa Nghiêm” do Hòa thượng Thích Trí Tịnh dịch, Đức Thích Ca Mâu Ni khi thành đại Vô thượng Chánh giác đã thuyết pháp thân Tỳ Lô Giá Na và các bồ tát vĩ đại khác, chứng đạo giải thoát, tại Bồ Đề Đạo Tràng. Tuy nhiên, do kinh này khá khó hiểu và chúng sanh có trình độ tu tập thấp, Đức Phật đã giảng kinh A hàm và các giáo lý khác để mọi người dễ hiểu hơn.

Khoảng 600 năm sau khi Đức Phật nhập diệt, khi tư tưởng Đại thừa đã bắt đầu được Long Thụ Bồ Tát (hay còn gọi là Long Thọ) ảnh hưởng, kinh Hoa Nghiêm mới được lưu truyền. Ban đầu, kinh được viết bằng tiếng Phạn, gồm khoảng 100.000 bài kệ, chia thành 48 phẩm. Sau đó, chỉ khoảng 39 phẩm được dịch sang tiếng Hán từ phẩm “Thế Chủ Diệu Nghiêm” đến phẩm “Nhập Pháp Giới” với 36.000 bài kệ chưa được dịch. Sau đó, sư Bát Nhã tiếp tục dịch phẩm thứ 40 – Phổ Hiền Hạnh Nguyện và tiếp tục truyền bá.

Theo từ điển Phật học của Đoàn Trung Còn, khoảng 600 năm sau khi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni niết bàn, ngài Long Thọ đến Long Cung và thấy có 3 bộ kinh Hoa Nghiêm. Bộ đầu tiên có vô số bài kệ, nhiều như nguyên tử trong mười phương giới, bộ thứ hai có 498.800 bài kệ và bộ cuối cùng có 100.000 bài kệ, phân thành 48 chương. Bộ thứ ba là bộ phù hợp với sự hiểu biết của con người và vẫn được lưu giữ và truyền bá đến ngày nay.

Trong từ điển Phật học cũng ghi nhận rằng ngài Thọ Long là sơ tổ của tông Hoa Nghiêm ở Ấn Độ, ông đã sáng tác 24 tác phẩm khác nhau, trong đó có nhiều bộ có điểm trùng hợp với nội dung của kinh Hoa Nghiêm.

Nội dung cơ bản của kinh Hoa Nghiêm

Về nội dung: Theo ngài quốc sư Thanh Lương thì bộ Bát Thập Hoa Nghiêm được chia làm 3 phần:

• Phần Tự: 5 quyển
• Phần Chính Tông: 55 quyển 5.
• Phần Lưu Thông: 19 quyển 5, gồm 4 yếu lý: Tín, Giải, Hành, Chứng và 5 chu:

*Tín nhân quả chu: 11 quyển 6 phẩm.

Sai biệt nhân quả chu: 41 quyển

• Giải:
• Bình đẳng nhân quả chu: 31 phẩm
• Hành nhân quả chu: 7 quyển 1 phẩm
• Chứng nhân quả chu: 21 quyển 1 phẩm.

TÍN: Tin giáo lý của Phật dẫn trong kinh là chân lý tuyệt đối.

GIẢI: Giải rõ chân lý đó.

HÀNH: Dùng phương pháp để thực hành hầu đạt tới chân lý đó.

CHỨNG: Chứng ngộ chân lý đó.

Về triết lý gồm những điểm then chốt như sau:

• Nhất Thiết Duy Tâm Tạo.
• Nhất Tâm Chân Như, Pháp Giới Duyên Khởi
• Từ Bản thể Chân như của vũ trụ phát sinh các hình tướng sai biệt trong hiện tượng giới.

Từ tuyệt đối thể vô biên, dời sang thế giới tương đối hữu thể, để biện minh cho cái Chân tướng vô tướng của vạn pháp và chân lý tối cao,bất diệt là :mọi sự vật trên trần gian đều do từ “Chân Không Diệu Hữu” mà phát sinh. Từ một mảy lân hư trần cho đến sơn hà,trăng sao và mọi sinh vật đều phải nương tựa lẫn nhau, làm nhân làm duyên cho nhau mà biến dịch,sinh tồn trong mối tương quan của Lý: Pháp giới trùng trùng duyên khởi.

Pháp giới duyên khởi là tên gọi khác của Thập Nhị Nhân Duyên vẫn có từ vô thủy đến nay, không phải đợi đến lúc Phật ra đời rồi mới có. 12 nhân duyên là giáo lý (do đó) mà Đức Thích Ca thành đạo. Sau khi đã hoàn thành chứng ngộ, Phật căn cứ vào lý duyên khởi của Khổ giới mà lần lượt nói ra sự quan hệ nhân quả giữa 12 chi, đưa ra nguồn gốc căn bản của khổ não và Vô Minh, và những gì được gọi là Pháp hữu vi, là sự sự, vật vật hay vạn Pháp trong thế giới duyên sinh trùng trùng điệp điệp này. Với chân lý “Nhân Quả” và “Duyên Sinh”, với chân lý “Bất nhị” cùng “lý, Sự và Sự Sự Vô Ngại Pháp Giới”, kinh Hoa Nghiêm đã xác nhận mọi hành động về thân, khẩu, ý của con người, đều tạo nghiệp quả cho mình và cho tha nhân đồng phải gánh chịu trong cái thế liên hoàn trùng trùng điệp điệp. Một là tất cả và tất cả là một.

Muốn hiểu rõ các pháp duyên khởi sinh ra vạn hữu như thế nào, cần phải biết đến 4 Pháp Giới, 6 tướng và 10 Huyền Môn.

Ý nghĩa Kinh Hoa Nghiêm

Kinh Hoa Nghiêm, toàn bộ bộ kinh Đại thừa, được coi là vương giả trong các kinh Phật giáo. Bộ kinh này chứa đựng những nội dung kinh điển tráng lệ, nguy nga. Kinh Hoa Nghiêm thể hiện pháp thân, tư tưởng và tâm nguyện của Đức Phật.

Thông điệp chính mà Kinh Hoa Nghiêm muốn truyền đạt là nhấn mạnh vào tính “vô ngã” của mọi hiện tượng trong cuộc sống, khẳng định rằng tâm của con người chính là vũ trụ và đồng thể với tâm của Đức Phật.

Ý nghĩa của Kinh:

• Giúp con người tìm lại bản chất trong sáng và minh mẫn của tâm mình.
• Khám phá bản chất thực của mọi hiện tượng trong vũ trụ.
• Hiểu rõ nguyên nhân và quá trình biến đổi của tất cả chúng sinh, có cảm xúc và không có cảm xúc.
• Thấy rõ sự liên hệ giữa tâm và cảnh trong bí quyết thần bí của thiền định.
• Chứng minh rằng để tu học đạo Bồ đề, điều quan trọng nhất là phải khắc phục nội tâm, coi trọng lợi ích của người khác hơn lợi ích của bản thân, và từ bỏ dục vọng và loạn tưởng, để tiến hành trì phương pháp Hoa Nghiêm tuyệt đỉnh.

Cuối cùng, thông qua việc tu tâm, con người mới có thể tìm thấy chân sư và hiểu được Phật tánh chân tâm trong mình.

Hy vọng rằng, những thông tin về kinh Hoa Nghiêm trên đây sẽ hữu ích cho bạn. Khi thực hành trì tụng kinh Hoa Nghiêm, đều cần có sự kiên nhẫn và tâm lương thiện. Chỉ khi tu tập với tâm từ bi và kiên định hàng ngày, ta mới có thể đạt được sự thành công và an nhiên trong tu hành. Đừng quên tham khảo thêm nhiều thông tin bổ ích trên trang web bchannel.vn!