Đại lễ Vu Lan báo hiếu là gì? Ngày nào? Sự tích và ý nghĩa

Đại lễ Vu Lan báo hiếu là gì? Là ngày nào?

Đại lễ Vu Lan là ngày lễ báo hiếu trọng đại nhất của Phật giáo, là dịp để mỗi người chúng ta tưởng nhớ, đền đáp công ơn nuôi dưỡng, sinh thành của ba mẹ, ông bà, tổ tiên. Vào ngày này, nhiều người chọn đi chùa, phóng sinh, làm điều thiện lành để cha mẹ được hưởng công đức, có cuộc sống hạnh phúc.

Lễ Vu Lan diễn ra vào ngày rằm tháng 7 hàng năm, riêng năm 2023 sẽ rơi vào ngày 30 tháng 8.

Sự tích Vu Lan báo hiếu cha mẹ

Ngày lễ này xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên – vị đệ tử xuất chúng của Đức Phật. Cụ thể, khi Ngài đạt đến chánh quả đã nhớ đến mẹ đang bị đói khát trong cõi ngạ quỷ. Vì thế, Ngài đã dùng tuệ nhãn kiếm tìm mẹ và thực hiện dâng bát cơm cho mẹ. Tuy nhiên, mẹ của Ngài có quá nhiều sân si và ác nghiệp nên cơm đã biến thành lửa. Sau đó, Tôn giả Mục Kiền Liên đã quay về hỏi Đức Phật để được hướng dẫn cách cứu mẹ.

Đức Phật dạy rằng sau 3 tháng an cư kiết hạ cùng tập trung chú nguyện sẽ chuyển hóa nghiệp lực giúp mẹ Ngài thoát khổ. Theo lời dạy của Đức Phật, Ngài đã cùng với chư tăng tập trung chú nguyện, dâng lễ cúng vào ngày Rằm tháng 7 Âm lịch và mẹ Ngài đã được giải thoát. Đây chính là sự tích về báo hiếu cha mẹ và ngày lễ Vu Lan ra đời.

Lễ tụng Kinh Vu Lan báo hiếu

Kinh Vu-lan Báo Hiếu là tên gọi tắt của Kinh Vu-lan và Kinh Báo Ân Cha Mẹ, dạy về đạo hiếu thảo của Phật giáo theo truyền thống Bắc tông. Nghi thức được biên soan gồm ba phần: Phần dẫn nhập, phần Chánh kinh và phần hồi hướng.

Ý nghĩa đại lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ

Đặc biệt, ngày lễ này chính là cơ hội để những bạn còn cha mẹ tụ họp cùng gia đình để tỏ lòng biết ơn, chia sẻ tình cảm. Hơn nữa, dựa theo tinh thần của ngày lễ này, xã hội cộng đồng đều có trách nhiệm bảo vệ và chăm sóc người già, người có hoàn cảnh khó khăn hay người khuyết tật. Đây là ngày lễ văn hóa truyền thống, tôn vinh giá trị gia đình, sự đồng cảm, chia sẻ trong xã hội của người dân Việt Nam.

Xem thêm: 8 điều nên làm trong ngày đại lễ Vu Lan báo hiếu

Nghi lễ quan trọng trong ngày Vu Lan báo hiếu

Trong ngày lễ này sẽ không thể thiếu được các nghi lễ quan trọng để thể hiện sự tôn kính tổ tiên, cầu phước cho cha mẹ như sau: 

Mâm cỗ cúng

Thông thường, lễ cúng Vu Lan chuẩn xác sẽ được tiến hành theo trình tự cúng Phật, thần linh, gia tiên, cúng thí thực. Trong đó, mỗi lễ cúng mang ý nghĩa riêng và có những lễ vật tương ứng để bạn chuẩn bị như sau: 

• Cúng Phật: Đối với mâm cúng Phật nên có cơm chay, ngũ quả cùng nghi thức đọc văn khấn giải trừ nghiệp báo cho tổ tiên đã khuất.  
• Cúng thần linh: Mâm cúng thần linh có xôi, gà luộc, bánh chưng, trà,  trái cây, hoa tươi… Bên cạnh đó là văn khấn cầu mong phù hộ, che chở cho gia đình bình an.
• Cúng gia tiên: Mâm lễ cúng gia tiên có thể chọn cơm chay hoặc mặn đều được. Đây là lễ cúng thể hiện lòng tôn kính, mong tổ tiên được sung túc như trên thế gian.
• Cúng chúng sinh: Cúng chúng sinh với ý nghĩa giúp vong hồn lang thang  được hưởng lộc. Mâm cúng chúng sinh được đặt riêng ngoài trời gồm có cháo loãng, đường phèn, muối gạo, bánh kẹo, bỏng ngô, tiền vàng…

“Bông hồng cài áo” ngày Vu Lan

Nghi lễ tiếp theo quan trọng là “ bông hồng cài áo”. Đây là một nghi lễ ý nghĩa, thể hiện lòng hiếu đạo của mỗi người. Bông hồng đỏ sẽ đại diện cho những ai may mắn còn cha mẹ trên đời và bông hồng trắng dành cho người đã mất cha mẹ. Nghi lễ đầy nhân văn này luôn nhắc nhở mỗi người hãy quý trọng thời gian tươi đẹp lúc cha mẹ còn bên cạnh.

Xem thêm: Ý nghĩa hoa hồng, hoa trắng, hoa vàng ngày đại lễ Vu Lan báo hiếu

Thả hoa đăng 

Thả đèn hoa đăng là nghi thức truyền thống trong ngày lễ Vu Lan của người dân Việt nam. Nghi thức này cũng mang ý nghĩa cầu siêu cho những người đã khuất. Mỗi ngọn đèn hoa đăng được thắp sáng với ngọn nến chính giữa thả xuống sông kèm theo ý niệm tốt lành, an lạc.

Việc nên làm trong ngày Vu Lan

Trong ngày lễ này, mỗi chúng ta nên thực hiện những việc nên làm, ý nghĩa như sau để thể hiện lòng tôn kính với cha mẹ, ông bà. 

Về tụ họp gia đình

Cuộc sống với nhiều nỗi lo toan, áp lực và bận rộn khiến mỗi người thiếu đi khoảnh khắc sum vầy cùng gia đình. Do đó, bạn hãy gác bỏ lại mọi công việc, quay về tụ họp với gia đình bên mâm cơm tuy đơn giản nhưng đầy hạnh phúc. Đối với cha mẹ, việc các con đi làm xa trở về sum vầy bên gia đình sẽ là niềm vui, động lực to lớn.

Xem thêm: Lễ Vu Lan nên tặng gì cho bố mẹ? Top 8 món quà ý nghĩa sâu sắc

Làm cơm cho gia đình

Ngoài ra, vào ngày lễ Vu Lan báo hiếu bạn cũng nên chuẩn bị một mâm cơm Vu Lan cúng ông bà, tổ tiên và mâm cơm tụ họp gia đình. Mâm cơm để mọi người cùng sum vầy thưởng thức có thể có cá, thịt, rau củ, trái cây, bánh kẹo, rượu… hay mâm chay tùy theo sở thích. Đây là cách bạn làm cho cha mẹ, người thân của mình vui vẻ khi được cùng ăn uống trò chuyện với các con. 

Cùng bố mẹ đi chùa cầu bình an 

Đây chính là ngày trọng đại trong nghi thức Phật giáo để mọi người tỏ lòng thành kính cha mẹ. Bạn có thể tới chùa để tham gia các hoạt động cầu sức khoẻ cho bậc sinh thành. Đi chùa ngày Vu Lan cầu bình an, giúp tâm hồn thanh thản và nhận nhiều phúc báo. 

Bài viết trên đã giới thiệu đến bạn đọc về ngày lễ Vu Lan báo hiếu với những ý nghĩa và nghi lễ quan trọng. Mong rằng những chia sẻ của chúng tôi sẽ giúp chúng ta có thêm nhiều thông tin về ngày lễ quan trọng này. Khi bạn còn cha mẹ, hãy cảm thấy đây là một may mắn lớn trong cuộc đời, để còn cơ hội báo hiếu công ơn nuôi dưỡng to lớn đó.