Tôn tượng Phật ngọc Phật hoàng Trần Nhân Tông lớn nhất thế giới được tạo nên như thế nào?

Hành trình cung rước Tôn tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông qua các điểm chùa phía Bắc trước khi an vị tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) đã dần đi tới chặng cuối cùng. Những hình ảnh, thước phim ghi lại bức Tôn tượng trên hành trình cung rước khiến người xem không khỏi trầm trồ về sự hoành tráng, tinh xảo của từng chi tiết. 

Trong bài viết này, mời Quý khán giả cùng Truyền hình Bchannel – BTV9 An Viên tìm hiểu quá trình chế tác bức Tôn tượng đặc biệt này. Không chỉ là một tuyệt tác trong lĩnh vực điêu khắc tượng Phật, Tôn tượng Phật ngọc Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông còn mang giá trị tâm linh sâu sắc, thể hiện sự tri ân vô hạn của hậu thế với công ơn của Ngài đối với đất nước và Phật giáo Việt Nam. 

Hoàn mỹ ngay từ khi còn là phôi ngọc

Nhân dịp kỷ niệm 715 năm ngày Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn (1308-2023), Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã chỉ đạo chế tác tôn tượng ngọc bằng chất liệu ngọc bích Nephrite – loại đá có độ cứng rất cao, chỉ đứng sau kim cương và hồng ngọc lam ngọc. 

Phôi ngọc ban đầu nặng 8.274kg, được khai thác ở Cassiar thuộc dãy núi Mountuin (Canada). Phôi ngọc có độ thuần khiết rất cao. Theo chia sẻ của đội ngũ chế tác, đây là một nhân duyên cực kỳ hiếm khi có cơ hội chế tác tôn tượng Phật hoàng trên khối ngọc hoàn hảo không tì vết như thế. 

Phần đài sen Tôn tượng ngự trên được chế tác từ ngọc thạch anh hồng, xuất xứ từ cao nguyên Brazil Nam Mỹ. Có độ cứng chỉ kém ngọc bích Nephrite đôi chút, đài sen thạch anh hồng đóng vai trò là phần đế vững chãi và tôn quý nhất mà đội ngũ chế tác lựa chọn cho Tôn tượng Phật hoàng. 

Có thể thấy rằng, Tôn tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông được chế tác từ những phôi đá nguyên khối thuộc hàng quý giá có độ bền bậc nhất trong giới đá quý. Không những làm tăng thêm giá trị nghệ thuật cho Tôn tượng, sự hoàn mỹ ngay từ khâu lựa chọn phôi ngọc còn thể hiện sự tôn kính vô hạn mà thế hệ sau dành cho Phật hoàng. 

Quá trình chế tạo Tôn tượng Phật ngọc Phật hoàng Trần Nhân Tông

Bức Tôn tượng được hoàn thành trong vòng 1 năm kể từ khi tìm ra phôi ngọc, trong đó thời gian chế tác là 8 tháng. Quy trình tôn tạo được thực hiện bởi các nghệ nhân đá quý hàng đầu của Thế giới kết hợp với các nghệ nhân lành nghề Việt Nam, dưới sự chỉ đạo của Thượng tọa Thích Đức Thiện – Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam. 

Làm việc với một trong những chất liệu cứng nhất trong các loại đá quý, không thể dùng công cụ cắt thông thường, các nghệ nhân phải  tự chế tạo ra công cụ cắt mới. Trước khi bắt đầu, đội ngũ nghệ nhân đã lên kế hoạch chế tác rất kỹ lưỡng và chỉn chu, sau đó thử tạo mẫu trên chất liệu mô hình rồi mới tiến hành cắt trên phôi ngọc. 

Mọi đường nét của Tôn tượng, từ y áo, vẻ mặt hay hoa văn đều được nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo độ chính xác về mặt lịch sử (Phật giáo thời Trần) và hài hoà về nghệ thuật. Bên cạnh những chi tiết “hữu hình” như hoạ tiết, thông số, các nghệ nhân còn cực kỳ tâm huyết và tỉ mỉ trong việc khắc hoạ thần khí, năng lượng của Tôn tượng thành phẩm: “Ngọc bất trác, bất thành khí”.

Nhờ phôi ngọc có độ thuần khiết cao, khi hoàn thành phần điêu khắc và đánh bóng, thần khí nổi lên rất đẹp và rõ trên nền ngọc xanh biếc. Không chỉ dưới con mắt “lành nghề” của nghệ nhân, mà bất cứ ai chiêm ngưỡng cũng dễ dàng cảm nhận được thần khí uy nghi, linh thiêng, thể hiện rõ Phật tính Bi – Trí – Dũng của Tôn tượng. 

Sau khi chế tác xong, Tôn tượng có trọng lượng khoảng 8,8 tấn với chiều cao 156cm. Riêng phần đài sen cao 49cm. Không chỉ phù hợp với bố cục điêu khắc của toàn thể Tôn tượng, kích thước đài sen còn được thiết kế theo con số viên mãn của nhà Phật, tăng thêm bội phần ý nghĩa cho thành phẩm. 

Ngày 9/12/2023 (nhằm 27/10 năm Quý Mão), chùa Phật Tích (núi Phật Tích, xã Phật Tích, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh) sẽ long trọng diễn ra sự kiện: Lễ gia trì khai mở Phật ngọc Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông. 

Kính mời quý nhân dân, Phật tử gần xa về chùa Phật Tích để tham dự Lễ gia trì khai mở Phật ngọc Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông và chiêm bái tôn tượng Phật ngọc vô cùng đặc biệt này. Truyền hình Bchannel – BTV9 An Viên vinh dự là đơn vị bảo trợ truyền thông cho sự kiện đặc biệt này. 

Để tham gia chương trình “Lễ gia trì khai mở Phật ngọc Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông” vào ngày 9/12 tới đây, mời Quý vị và Quý Phật tử đăng ký ngay dưới đây:

ĐĂNG KÝ THAM GIA LỄ GIA TRÌ KHAI MỞ PHẬT NGỌC PHẬT HOÀNG TRẦN NHÂN TÔNG

Thêm người thân

Gửi thông tin

Qúy vị đã gửi thông tin thành công

Phát tâm cúng dường tại đây

Đóng

Truyền hình Bchannel – BTV9 An Viên sẽ liên tục cập nhật thông tin về chương trình “Lễ gia trì khai mở Phật ngọc Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông” tại chùa Phật Tích trên các nền tảng số Fanpage và Website, kính mời Quý vị theo dõi.