Nguồn gốc và ý nghĩa nghi thức tắm Phật

Nguồn gốc nghi thức tắm Phật

Nghi thức tắm Phật có nguồn gốc từ Ấn Độ, Trung Quốc và các nước Trung Á khác từ rất lâu. Ngày nay, các cộng đồng Phật giáo trên toàn thế giới vẫn duy trì nghi lễ này.

Lễ tắm Phật bắt nguồn từ sự kiện đại đạo của Thái tử Tất Đạt Đa tại vườn Lâm Tỳ Ni. Theo các bản kinh của hai truyền thống Nam Tông và Bắc Tông, khi Hoàng hậu Ma-da sinh Thái tử, hai dòng nước từ chư Thiên chảy xuống từ trên không trung: một dòng nước mát và một dòng nước ấm để tắm cho Hoàng hậu cùng Thái tử.

Hai dòng nước này tượng trưng cho hai cảnh giới thuận và nghịch, sướng khổ của cuộc đời mà chúng ta đều phải trải qua khi sinh ra. Thái tử Tất Đạt Đa đã chịu đựng được hai dòng nước này và sau đó trở thành Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.

Ý nghĩa của nghi thức tắm Phật

Trong kinh sách Phật giáo, Đức Phật đã dạy rằng người nào có thể chịu đựng được những biến động của cuộc sống mà vẫn giữ được tâm bình thản, an nhiên, tự tại thì người đó sẽ là một vị Phật của tương lai. Nghi thức tắm Phật mang ý nghĩa vô cùng tinh tế. Phật tính luôn tiềm ẩn trong mỗi người, nhưng bị che lấp bởi phiền não, tham sân si. Muốn lộ ra Phật tính, chúng ta cần “tẩy rửa” bụi trần bằng nước thơm.

Lễ tắm Phật cũng là một hành động tương tự như việc gội rửa thân tâm của chính mình để tìm lại sự thanh tịnh ban đầu. Đặc biệt, nghi thức tắm Phật là dịp để Phật tử và cộng đồng Phật giáo trên toàn thế giới tỏ lòng tôn kính và hân hoan đối với sự xuất hiện của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni cách đây hơn 2.600 năm.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 phức tạp, các chùa vẫn tổ chức nghi thức tắm Phật với các biện pháp đảm bảo an toàn phòng chống dịch bệnh. Tại Việt Nam, nghi thức tắm Phật thường được tổ chức vào ngày 15 tháng 4 Âm lịch trong dịp lễ Phật đản hàng năm.

Hằng năm vào trung tuần tháng Tư dương lịch, đồng bào dân tộc Khmer háo hức đón mừng tết truyền thống Chôl Chnăm Thmây. Trong ba ngày của tết này, ngày cuối cùng được coi là ngày lễ tắm Phật, tắm sư. Lễ tắm Phật là nghi thức quan trọng và đặc biệt trong dịp Tết Chol Chnam Thmay của người Khmer ở Nam bộ, thể hiện lòng tin vào Phật pháp và cầu mong sự bình an đến với bản thân và gia đình trong năm mới.

Lễ bắt đầu bằng việc các chùa cất lên ba hồi trống để thông báo và chuẩn bị cho nghi thức tắm Phật. Các tượng Phật được thỉnh ra đặt ở sân rộng để dễ dàng thực hiện nghi lễ.

Người Khmer mang theo nước thơm (nước sạch có hoa và dầu thơm) để tắm các tượng Phật và thể hiện sự tôn kính của mình. Mọi người sử dụng nước thơm để tắm các tượng Phật. Nếu tượng Phật lớn, người có thể thực hiện các động tác tắm bằng cách xịt nước lên phần nào của tượng.

Theo các nhà nghiên cứu, trong “Đại Việt sử ký toàn thư” và “Đại Việt sử lược” có ghi lại rằng vào ngày mùng 8/4 năm Nhâm Tý (1072), vua Lý Nhân Tông đã tham dự Lễ tắm Phật. Thêm vào đó, theo “Đại Việt sử ký toàn thư”, hàng tháng vào các ngày rằm, mồng một và đặc biệt là ngày mùng 8/4, nhà vua thường đến chùa Diên Hựu để cầu phúc và thực hiện nghi lễ tắm Phật. Văn bia tháp Sùng Thiện Diên Linh cũng đề cập đến việc nhà vua tổ chức lễ cầu an và nghi lễ tắm Phật vào các ngày mồng một và trong mùa xuân.

Như vậy, từ những tài liệu này, có thể thấy rõ rằng dưới triều Lý, đặc biệt là dưới thời vua Lý Nhân Tông, ngoài lễ Phật Đản, nghi lễ tắm Phật cũng trở nên phổ biến trong sinh hoạt của Phật giáo. Lễ Phật Đản và lễ tắm Phật từ thời Lý không chỉ là các nghi lễ của cộng đồng Phật giáo mà còn là những hoạt động văn hóa chung trong dân gian.

Thỉnh tượng Phật đản sinh ở đâu?

Ngoài đi chùa, tụng kinh, niệm Phật, làm những việc thiện, điều lành trong tháng Phật đản. Các bạn có thể thỉnh tượng Phật đản sinh thờ tụng tại nhà rất ý nghĩa. Tại Trúc Lâm An địa chỉ uy tín chuyên cung cấp các mẫu tượng Phật đản sinh. Nếu quý Phật tử, thiện nam, tín nữ có như cầu thỉnh tượng Phật đản về nhà có thể liên hệ Trúc Lâm An. Quý Phật tử thỉnh tượng Online có thể trực tiếp liên hệ Hotline 038 281 9444 để được hỗ trợ nhanh nhất.

Kích thước: Tượng Phật Đản Cao 14.5cm

Chất liệu: Bằng Composite

Mua sản phẩm tại đây.

Hy vọng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn có thể hiểu rõ hơn về nguồn gốc và ý nghĩa của nghi thức tắm Phật trong đại lễ Phật đản. Đừng quên cập nhật thêm nhiều thông tin hay và hữu ích tại bchannel.vn nhé!

Truyền hình Bchannel – BTV9 An Viên xin chân thành cảm ơn Trúc Lâm An đã đồng hành & tài trợ cho chương trình chào mừng lễ Phật đản 2024.